Lãi Suất Là Gì? Các Loại Lãi Suất Phổ Biến Hiện Nay

Trong cuộc sống hàng ngày, chắc hẳn các bạn đã được nghe nhắc rất nhiều về khái niệm “lãi suất”. Vậy lãi suất là gì? Những loại lãi suất phổ biến hiện là gì? Bài viết dưới đây của ruttien247 sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về khái niệm lãi suất và các phân loại lãi suất được sử dụng hiện nay.

Lãi suất là gì?

Lãi suất (tiếng anh gọi là Interest rate) là giá cả của quyền sử dụng một đơn vị vốn vay được tính trong một đơn vị thời gian cụ thể ( 1 tháng hoặc 1 năm). Lãi suất là một loại giá cả đặc biệt, được hình thành dựa trên cơ sở giá trị sử dụng. Giá trị sử dụng của khoản vốn vay chính là khả năng mang lại lợi nhuận cho người đi vay khi sử dụng nguồn vốn vay trong hoạt động kinh doanh hoặc mức độ đáp ứng các nhu cầu cần thiết của người đi vay. Lãi suất được biểu diễn dưới dạng tỷ lệ phần trăm, điều này khác so với giá cả hàng hóa được biểu diễn dưới dạng số tuyệt đối. Lãi suất cũng có thể được tính như là tỷ lệ sinh lời (tiếng anh gọi là rate of return) mà người chủ sở hữu thu hồi được từ khoản vốn của mình cho vay.

Sự thay đổi giá trị lãi suất sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống hàng ngày của mỗi chủ thể kinh tế. Nó ảnh hưởng đến các quyết định hiện tại của cá nhân về việc sử dụng nguồn vốn trong mục đích nào, như là mua nhà hay gửi tiết kiệm,… Lãi suất cũng tác động trực tiếp đến các quyết định kinh tế của doanh nghiệp như: dùng vốn để đầu tư thiết bị phát triển doanh nghiệp hay tạm thời gửi tiết kiệm tại ngân hàng. Vì những ảnh hưởng nêu trên nên lãi suất là một trong những biến số nhận được sự quan tâm, theo dõi sát sao nhất trong nền kinh tế.

Một số loại lãi suất phổ biến hiện nay

Thông thường, người ta dựa vào nhiều yếu tố khác nhau để phân loại lãi suất

Căn cứ vào tính chất của khoản vay bao gồm 

Lãi suất tiền gửi ngân hàng: Là lãi suất ngân hàng cần phải trả cho các khoản tiền đã gửi vào ngân hàng. Lãi suất tiền gửi ngân hàng phụ thuộc vào loại tiền gửi ( gửi không kỳ hạn, gửi tiết kiệm,…), thời hạn gửi, quy mô số tiền gửi mà có nhiều hạng mức khác nhau.

Lãi suất tín dụng ngân hàng: Là phần lãi suất mà người vay phải trả cho ngân hàng khi đi vay tại ngân hàng. Tùy vào loại hình vay ( vay thương mại, vay trả góp,…), mức độ quan hệ giữa 2 bên, sự thỏa thuận giữa 2 bên mà lãi suất tín dụng cũng có nhiều mức khác nhau.

Lãi suất chiết khấu: Loại lãi suất này được áp dụng khi ngân hàng cho khách hàng vay dưới hình thức chiết khấu thương phiếu hoặc giấy tờ có giá khác chưa đến hạn thanh toán thanh toán của khách hàng. Lãi suất này được tình dựa vào tỷ lệ phần trăm trên mệnh giá của giấy tờ và được khấu trừ ngay vào lúc ngân hàng đưa tiền vay cho khách hàng. Lãi suất chiết khấu sẽ được trả trước cho ngân hàng, khác với lãi suất tín dụng.

Lãi suất tái chiết khấu: Là lãi suất được áp dụng khi ngân hàng trung ương cho các ngân hàng trung gian vay dưới hình thức chiết khấu lại thương phiếu hoặc các loại giấy tờ có giá ngắn hạn, chưa đến hạn thanh toán của ngân hàng này. Lãi suất tái chiết khấu được tính dựa vào tỷ lệ phần trăm trên mệnh giá của giấy tờ có giá và được khấu trừ vào lúc ngân hàng trung ương chuyển tiền vay cho ngân hàng.

Lãi suất liên ngân hàng: Loại lãi suất này được các ngân hàng áp dụng khi cho nhau vay trên thị trường liên ngân hàng. Được hình thành dựa trên quan hệ cung cầu vốn vay trên thị trường và chịu sự chi phối bởi lãi suất cho các ngân hàng trung gian vay của ngân hàng trung ương.

Lãi suất cơ bản: Là loại lãi suất được các ngân hàng sử dụng làm cơ sở để đưa ra mức lãi suất kinh doanh của mình. Lãi suất cơ bản được hình thành khác nhau giữa các nước. Tuy nhiên, lãi suất cơ bản của các nước hầu hết đều được hình thành dựa trên cơ sở thị trường và một mức lợi nhuận bình quân cho phép. Mức lãi suất sẽ khác nhau khi áp dụng cho các đối tượng có mức rủi ro khác nhau.

Căn cứ vào giá trị thực của tiền lãi thu được bao gồm 

• Lãi suất danh nghĩa ( còn gọi là Nominal interest rate): Là loại lãi suất tính theo giá trị danh nghĩa của tiền tệ vào thời điểm xem xét. 

• Lãi suất thực ( Real interest rate): Là lãi suất được điều chỉnh theo đúng những thay đổi về tỷ lệ lạm phát. Bao gồm 2 loại là lãi suất thực tính trước và lãi suất thực tính sau.

Căn cứ vào tính linh hoạt của lãi suất quy định bao gồm 

• Lãi suất cố định: Là lãi suất được giữ cố định trong suốt thời hạn vay, không thay đổi trong khoảng thời gian cố định dù cho lãi suất thị trường đã thay đổi.
• Lãi suất thả nổi: Là lãi suất có thể thay đổi lên xuống dựa theo lãi suất thị trường trong thời hạn vay.

Căn cứ vào loại tiền cho vay bao gồm

• Lãi suất nội tệ: Là lãi suất tính khi vay đồng nội tệ
• Lãi suất ngoại tệ: Là lãi suất tính khi vay đồng ngoại tệ.

Trên đây là bài viết của ruttien247, hy vọng các bạn đã có thể hiểu rõ hơn về lãi suất cũng như một số loại lãi suất phổ biến trên thị trường hiện nay.